Stroom, zo heet het nieuwe gesloten bouwblok met 45 nieuwe stadswoningen in de wijk Leeuwesteyn in Utrecht. Er zijn acht op art deco geïnspireerde woningtypen in ondergebracht. Het complex heeft een gezamenlijke binnentuin en een deels halfverdiepte parkeergarage. Tjalle Bulten was namens Van Losser Installatiegroep bij het project betrokken, voor de volledige E- en W-installaties. De voorbereidingen voor het project begonnen vier jaar geleden; half 2021 werd het opgeleverd.
‘Behoorlijke energieambitie’
Een van de uitgangspunten van het project was destijds dat de EPC-waarde rond de -0,2 moest liggen. Bulten: “Dat was een behoorlijke energieambitie die op projectmatig niveau nog niet vaak was ingevuld. Het gaat om een vrij groot en complex bouwblok met een minimaal dakoppervlak. Door de energieambitie wisten we dat we pv-panelen met een erg hoog rendement zouden moeten plaatsen. De panelen die we hebben gemonteerd, waren voor die tijd zeer hoogwaardig. Inmiddels wordt het rendement ervan als standaard gezien.”
Selectie van de warmtepomp
Ook belangrijk voor het behalen van de EPC-doelstelling was de selectie van de warmtepomp. Voor dit project viel de keuze op een lucht/water-warmtepomp van Panasonic. “Die had een voor die tijd uitzonderlijk hoog rendement, hoger dan op dat moment nodig, en dat was positief voor de puntentelling.” De warmtepomp werd door Vidalco Systems in een module gebouwd, die plug&play in een dakinbouwunit werd geplaatst. De dakinbouwunit is vanuit de binnenzijde op zolder bereikbaar voor onderhoud.
Investeren in geluidsreductie
Op het moment dat de keuze voor de warmtepomp werd gemaakt, waren de huidige geluidseisen nog niet ingevoerd. Bulten: “Omdat we de woningen een bepaald kwaliteits- en luxeniveau wilden geven, vonden we het toch nodig om middels de dakinbouwunit in geluidsreductie te investeren. We wilden voorkomen dat bewoners last zouden hebben van een buitenunit op een balkon of terras.”
CO2-gestuurde ventilatie
Een andere installatietechnische keuze betrof de toepassing van CO2-gestuurde ventilatie. “Vier jaar geleden was dit nog best bijzonder, terwijl het tegenwoordig vaak standaard in energieberekeningen wordt meegenomen. CO2-sturing brengt een lage inspanning en investering met zich mee, terwijl er een goed energierendement mee wordt geboekt.” Hetzelfde geldt voor investeringen in isolatie. “In combinatie met CO2-gestuurde ventilatie leidt investeren in goede isolatie tot het verminderen van warmteverlies. Het draagt bij aan het verduurzamen van de woning en zorgt voor een goede balans tussen een gezond binnenklimaat en het voldoen in de warmtebehoefte.”
Uitbreiden met vloerkoeling
In het project werd gekozen voor vloerverwarming die is uit te breiden met vloerkoeling. “We kozen ervoor om de hart-op-hart-afstand van de slangen van de vloerverwarming wat kleiner te maken dan gebruikelijk. Hierdoor heb je sowieso voldoende verwarmingscapaciteit, terwijl de vloerverwarming desgewenst ook als koeling kan worden ingezet”, zegt Bulten. “Hiermee bouwen we meer flexibiliteit in, zodat bewoners extra keuzes krijgen zonder dat je grote ingrepen hoeft te doen.”
Vloerverwarming in modules
Net als de warmtepomp werd de vloerverwarming in modules geleverd door Vidalco. De modules zijn rechtstreeks vanuit de digitale werkomgeving van het bedrijf, 3D in Autocad of Revit geproduceerd in het benodigde verlegpatroon. De productie gebeurde volledig geautomatiseerd bij Vidalco. Op de bouwplaats werden de modules uitgerold en bevestigd. Dit bespaarde volgens Bulten veel tijd.
Indelingsvrijheid voor bewoners
De bewoners van het complex kregen veel indelingsvrijheid. Butlen: “Je ziet vaak dat mensen hierin beperkt worden omdat in het ontwerp bepaalde keuzes zijn gemaakt. Dat wilden we voorkomen.” Concreet betekent dit dat het installatieconcept mee moet kunnen bewegen met de wensen van de bewoners, binnen het bouwkundige plan. “Wanneer bewoners bijvoorbeeld meer warm water willen, moet eenvoudig een extra boiler geplaatst kunnen worden, zonder grote bouwkundige ingrepen. Hetzelfde geldt voor keuzemogelijkheden rond extra warmte of koeling in combinatie met gezond ventileren.”
Wifi-aansluiting als verbeterpunt
Het project is inmiddels afgerond. Bulten blikt tevreden terug, maar er zijn nog wel verbeterpunten. Een daarvan betreft de wifi-aansluiting waarmee de installaties werken. Op het moment van de sleuteloverdracht was er nog geen wifi, omdat bewoners meestal later een aansluiting nemen. Het gevolg is dat ze de installaties niet meteen op afstand kunnen bedienen. Bulten: “Dit zouden we nu wellicht anders hebben aangepakt, met meer nadruk op gebruiksvriendelijkheid vanaf het begin.”
